Litera R na skrzynce pocztowej – co oznacza?

Litera R na skrzynce pocztowej to tajemnicze oznaczenie, które można jeszcze spotkać na starszych skrzynkach pocztowych. Co więcej, skrzynka pocztowa z literą R oznacza "Rekomendowane" i informowała listonoszy o możliwości wrzucania przesyłek poleconych. Dziś jednak jest to rarytasem – symbol czasów, gdy poczta funkcjonowała zupełnie inaczej. W związku z tym sprawdź, co dokładnie oznacza litera R na skrzynce pocztowej oraz dlaczego takie skrzynki znikają z polskich posesji.

Co oznacza litera R na skrzynce pocztowej?

Litera "R" na skrzynce pocztowej to oficjalny skrót od słowa "Rekomendowane", czyli przesyłki polecone. Innymi słowy, skrzynka pocztowa z oznaczeniem R spełniała specjalne wymagania bezpieczeństwa i mogła przyjmować nie tylko zwykłą korespondencję, ale także ważne przesyłki polecone wymagające ewidencji doręczenia.

W systemie pocztowym PRL-u i wczesnych lat transformacji ustrojowej rozróżnienie to było kluczowe. Dlatego też warto poznać różnice między skrzynkami:

Skrzynki pocztowe z literą R:

Przede wszystkim spełniały wyższe standardy bezpieczeństwa
Ponadto były solidnie wykonane i zabezpieczone przed włamaniem
Co więcej, umożliwiały pozostawienie przesyłki poleconej bez osobistego odbioru
Dodatkowo musiały być regularnie opróżniane przez właściciela
W końcu posiadały certyfikat zgodności z wymogami poczty

Skrzynki bez oznaczenia R:

Natomiast były przeznaczone wyłącznie dla zwykłej korespondencji
W konsekwencji nie wymagały tak rygorystycznych norm
Z tego powodu listonosz nie mógł do nich wrzucać przesyłek poleconych
Dlatego mogły być prostszej konstrukcji

Linki wewnętrzne - polecane artykuły:

Historia litery R na skrzynkach pocztowych

System oznaczania skrzynek pocztowych literą R powstał w czasach, gdy przesyłki polecone stanowiły ogromną część korespondencji. Bowiem zanim pojawił się internet, najważniejsze dokumenty przesyłano właśnie pocztą jako listy polecone. Przykładowo były to:

Przede wszystkim oficjalne pisma z urzędów państwowych
Oprócz tego wezwania sądowe i zawiadomienia
Również decyzje administracyjne
Ponadto ważne dokumenty firmowe i umowy
W końcu przekazy pieniężne

Litera R na skrzynce pocztowej była dla listonosza jasnym sygnałem – mógł bezpiecznie pozostawić w niej przesyłkę poleconą. W rezultacie oszczędzało to czas i eliminowało konieczność zostawiania awizo oraz ponownych wizyt. Co więcej, system ten sprawdzał się przez dziesięciolecia.

Zobacz również:

Wymagania dla skrzynek z literą R

Nie każda skrzynka pocztowa mogła otrzymać literę R. W związku z tym skrzynka pocztowa z oznaczeniem R musiała spełniać surowe kryteria. Przede wszystkim obejmowały one:

Solidna metalowa konstrukcja – na przykład wykonana ze stali, żeliwa lub grubej blachy ocynkowanej
Bezpieczne zamknięcie – dodatkowo zamek cylindryczny uniemożliwiający łatwy dostęp
Szczelność i wodoodporność – czyli pełna ochrona przed deszczem i śniegiem
Odpowiednia pojemność – innymi słowy minimum na koperty formatu C4
Trwałość mechaniczna – a więc odporność na wandalizm i próby włamania
Oznaczenie widoczne – ponadto wyraźna litera R wybita lub malowana na froncie

Te wymogi sprawiały, że skrzynki pocztowe z literą R były znacznie droższe od zwykłych. Niemniej jednak gwarantowały bezpieczne doręczanie ważnej korespondencji, dlatego wielu właścicieli domów decydowało się na taki wydatek.

Przydatne linki:

Dlaczego litera R na skrzynce pocztowej znika?

Dziś litera R na skrzynce pocztowej to rzadkość. Oznaczenia te znikają z kilku powodów, które warto poznać szczegółowo.

Zmiany w systemie doręczeń pocztowych: Przede wszystkim większość przesyłek poleconych obecnie wymaga osobistego odbioru i podpisu adresata. W konsekwencji listonosz nie może już po prostu wrzucić takiej przesyłki do skrzynki, nawet jeśli ma ona literę R. Co więcej, zmienione przepisy Poczty Polskiej całkowicie eliminują dawny system.

Digitalizacja obiegu dokumentów: Ponadto coraz więcej korespondencji trafia przez e-doręczenia i ePUAP. W rezultacie tradycyjne listy polecone są systematycznie zastępowane elektronicznym obiegiem dokumentów. Dlatego też zapotrzebowanie na skrzynki z literą R drastycznie spadło.

Wymiana starej infrastruktury: Dodatkowo stare skrzynki z PRL-u i lat 90. są wymieniane na nowe modele bez tego oznaczenia. Bowiem współczesne normy nie przewidują już używania litery R, a także producenci nie wytwarzają takich skrzynek.

Nowe standardy bezpieczeństwa: Wreszcie dzisiejsze nowoczesne skrzynki pocztowe projektowane są według zupełnie innych wymagań i nie posiadają już tego historycznego oznaczenia. Niemniej zachowują wysokie standardy bezpieczeństwa.

Polecane artykuły:

Skrzynka pocztowa z literą R – wartość kolekcjonerska

Dla kolekcjonerów i miłośników vintage skrzynka pocztowa z literą R to prawdziwy skarb. Co więcej, zabytkowe modele w dobrym stanie zyskują na wartości jako przedmioty poszukiwane przez kolekcjonerów. W szczególności są cenione jako:

Elementy wystroju wnętrz – przede wszystkim idealny akcent w stylu loft, industrial czy vintage
Przedmioty kolekcjonerskie – ponadto związane z historią polskiej poczty
Dekoracje ogrodowe – dodatkowo nostalgiczny akcent na posesji
Świadectwa historii – wreszcie pamiątki z czasów PRL-u i lat 90.

Stare skrzynki pocztowe oznaczone literą R można znaleźć na aukcjach internetowych, pchlich targach czy w skupach staroci. Co ciekawe, ceny wahają się od kilkudziesięciu do kilkuset złotych, w zależności od stanu i rzadkości modelu. Warto jednak pamiętać, że najcenniejsze są egzemplarze w oryginalnym stanie z zachowanym lakierem.

Sprawdź także:

Podsumowanie – litera R na skrzynce pocztowej dziś

Litera R na skrzynce pocztowej to więcej niż tylko oznaczenie techniczne – to fragment historii polskiej poczty i codziennego życia, który powoli odchodzi w zapomnienie. Niemniej jednak choć system doręczania przesyłek poleconych do takich skrzynek już nie funkcjonuje, same skrzynki pocztowe z literą R pozostają fascynującym świadectwem czasów, gdy listonosz był codziennym gościem, a skrzynka na listy – niezbędnym elementem każdego domu.

Jeśli posiadasz skrzynkę pocztową z literą R – masz kawałek historii na swojej posesji. W związku z tym warto o nią zadbać jako o wartościowy zabytek. Ponadto jeśli zastanawiasz się nad wymianą, koniecznie sprawdź naszą ofertę nowoczesnych skrzynek pocztowych, które łączą tradycję z współczesnymi standardami bezpieczeństwa. Co więcej, oferujemy również doradztwo w zakresie montażu i konserwacji.

Przeczytaj więcej:

Masz pytania o skrzynki pocztowe? Skontaktuj się z nami!

Czy na Twojej posesji wciąż wisi skrzynka z literą R? Podziel się swoją historią w komentarzach! Ponadto jeśli pamiętasz czasy, gdy listonosz wrzucał do niej polecone przesyłki, daj nam znać – bowiem uwielbiamy takie wspomnienia!

Linki zewnętrzne (źródła):